Trẻ biếng ăn, bị bệnh mạn tính, hay ốm vặt… có thể không nạp đủ dưỡng chất và cần có sự tư vấn từ bác sĩ để xây dựng chế độ ăn phù hợp.
Vitamin và khoáng chất rất quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh của trẻ em. Đối với các bé duy trì được một chế độ ăn uống cân bằng thì thường không cần bổ sung vitamin hoặc khoáng chất. Tuy nhiên, một số trẻ có nguy cơ bị thiếu chất và có thể cần phải bổ sung thêm.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, trẻ em ăn theo chế độ nhiều thực vật hoặc thuần chay có thể cần bổ sung vitamin B12 vì vitamin này chỉ có trong thực phẩm có nguồn gốc động vật. Ngoài ra, trẻ em có thói quen ăn nhiều đồ ăn vặt như nước ngọt, bánh ngọt, khoai tây chiên có thể bị no, không ăn đủ khẩu phần trong bữa ăn chính, dẫn đến thiếu hụt vitamin và khoáng chất, vì vậy, cần bổ sung thêm.
Đối với những trẻ mắc bệnh mạn tính ảnh hưởng đến việc hấp thụ thức ăn như bệnh celiac (không dung nạp gluten) hoặc bệnh crohn (viêm đường ruột mạn tính), các vitamin và khoáng chất trong chế độ ăn uống hàng ngày có thể không đủ, cần bổ sung thêm. Ngoài ra, trẻ biếng ăn, hay bệnh vặt, dùng một số loại thuốc ảnh hưởng đến việc ăn uống trong thời gian dài cũng có thể cần phải bổ sung vitamin và các khoáng chất.
Để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho trẻ em, cha mẹ nên cố gắng xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ, đảm bảo con mình nạp đủ lượng vitamin và khoáng chất được khuyến nghị hàng ngày. Một chế độ ăn uống cân bằng thường bao gồm sữa hoặc các thực phẩm từ sữa, trái cây và rau, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm protein như thịt gia cầm, cá, trứng, các loại hạt và các loại đậu bao gồm đậu lăng.
Trong khi tất cả các vitamin và khoáng chất đều quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển, một số lại đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, hầu hết trẻ em nói chung không nhận đủ sắt và canxi từ chế độ ăn. Ba mẹ cần bổ sung thịt bò, thịt lợn, gà tây, đậu và rau bina.
Sắt giúp xây dựng cơ bắp và cần thiết để sản xuất các tế bào hồng cầu. Các dấu hiệu của lượng sắt thấp bao gồm thiếu năng lượng, căng thẳng và gia tăng nhiễm trùng. Canxi cần thiết để phát triển xương khỏe mạnh, thường có trong sữa, cá mòi, nước trái cây có nguồn gốc thực vật, bông cải xanh và rau bina. Thiếu canxi có thể dẫn đến tăng trưởng kém và loãng xương sau này.
Đối với trẻ thiếu và kém hấp thu vitamin, ba mẹ cần quan tâm bổ sung thêm vitamin D, vitamin A và vitamin B. Vitamin D kiểm soát sự hấp thụ canxi và hỗ trợ sự phát triển của xương và răng. Vitamin D được tạo ra trong cơ thể sau khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, bao gồm sữa tăng cường và các chất thay thế từ sữa, lòng đỏ trứng và dầu cá.
Trẻ em tiêu thụ ít hơn 960 ml sữa mỗi ngày cũng cần tăng cường vitamin D hoặc các loại sữa thay thế hàng ngày có thể cần bổ sung để đủ lượng khuyến nghị. Vitamin B giúp trao đổi chất và năng lượng, được tìm thấy trong các sản phẩm động vật như thịt, trứng và sữa, cũng như các loại hạt, đậu và đậu nành.
Vitamin A rất quan trọng cho sự phát triển bình thường và thúc đẩy làn da và đôi mắt khỏe mạnh, khả năng miễn dịch cũng như sửa chữa mô và xương. Các nguồn tốt bao gồm rau màu vàng và cam, sữa, phô mai và trứng.
Bác sĩ Tùng cũng cho hay, bổ sung vitamin phải cần đúng liều lượng, không nên dùng quá nhiều sẽ gây phản tác dụng và nguy hiểm. Ví dụ, khi bổ sung vitamin A với lượng lớn hoặc kéo dài sẽ dẫn đến thừa vitamin A, gây ngộ độc làm tăng áp lực nội sọ dẫn đến buồn nôn, nôn, đau đầu...
Nếu ba mẹ thấy rằng con mình thiếu một số vitamin hoặc khoáng chất và không thể ăn thêm thức ăn có chứa các vitamin và khoáng chất này, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ dinh dưỡng để được tư vấn. Các chuyên gia y tế có thể tư vấn bổ sung phù hợp hoặc giúp trẻ xây dựng thực đơn thích hợp.
Việc bổ sung vitamin và khoáng chất thông qua thức ăn và đồ uống hàng ngày là quan trọng nhất và là mục tiêu dành cho trẻ đang phát triển.